Tenm

Taal en maatschappij

De sociolinguïstiek en de taalsociologie bestuderen de maatschappelijke aspecten van taal. Het zijn heel brede onderzoeksgebieden. In deze cursus worden zeven onderdelen ervan uitgelicht. De cursus is opgezet voor hbo-studenten, maar hij is toegankelijk voor een breed publiek. Docent: Henk Wolf (NHL Stenden Hogeschool, Rijksuniversiteit Groningen)

Suggesties voor verdieping: M. Boogaard & M. Jansen, Alles wat je altijd al had willen weten over taal. De taalcanon. Amsterdam: Meulenhoff. (ook gratis online te gebruiken: link) Jansen, M. e.a. (2017), Atlas van de Nederlandse taal. Tielt: Lannoo. Zie ook op de webpagina ‘Cursusmateriaal’ van Henk Wolf onder het kopje ‘Taal en maatschappij’: link

Afspeellijst op YouTube: link. 1. Taalvariatie (Kernbegrippen: taal, dialect, dialectcontinuüm, isoglosse, isoglossenbundel, variëteit, lingua franca, sociolect, regiolect, etnolect, genderlect, jongerentaal, Noorderlands, Poldernederlands, dialectatlas) Bijbehorende hand-out: DOCX >

2. Taalgeschiedenis (Kernbegrippen: taalstamboom, Indo-Europees, Germaans, West-Germaans, Romaans, Slavisch, klankwet, verwantschap, golfmodel, standaardisering, Oudnederlands, Oudfries, Middelnederlands, Midfries, Nieuwnederlands, Nieuwfries, monocentrische/pluricentrische taal) Bijbehorende hand-out: DOCX >

3. De ontwikkeling van het Nederlands en Fries (Kernbegrippen: Indo-Europees, Germaans, West-Germaans, Ingweoons/Noordzee-Germaans/Kust-Germaans, Istweoons/Land-Germaans, Oud/Middel/Nieuwnederlands, Oud/Middel/Nieuwfries, (eerste) Germaanse klankverschuiving, Hoogduitse (of tweede Germaanse) klankverschuiving, Noordzee-Germaanse klankverschuiving, Frankisch, Saksisch, Fries, Hollandse expansie, diftongering, vocalisatie, reductie van volle klinkers tot sjwa’s, Standaardnederlands) Bijbehorende hand-out: DOCX >

4. Taalverandering (Kernbegrippen: taaldood, taalmoord, taalzelfmoord, taalgenese, pidgin, creooltaal, eufemisme, tredmolen der eufemismen, sociale druk, verandering van boven, verandering van beneden, S-curve van taalverandering) Bijbehorende hand-out: DOCX >

5. Taalcontact (Kernbegrippen: persoonlijke en maatschappelijke meertaligheid, nevengeschikte/samengestelde/ondergeschikte meertaligheid, lingua franca, diglossie, meertalig onderwijs, principe van Von Humboldt, Sapir-Whorfhypothese, codewisseling, leenwoord) Bijbehorende hand-out: DOCX >

6. Taalhouding en taalgedrag (Kernbegrippen: taalhouding, taalgedrag, purisme, distantiëring, spiegelen, Howard Giles, communicatie-accommodatietheorie, convergentie, divergentie, Pierre Bourdieu, kapitaal, status, onderhandeling, diglossie) Bijbehorende hand-out: DOCX >

7. Minderheidstalen (Kernbegrippen: meerderheidstaal, allochtone/autochtone minderheidstaal, streektaal, Europees handvest voor regionale talen of talen van minderheden, Kaderverdrag nationale minderheden, meertaligheid, meertalig onderwijs) Bijbehorende hand-out: DOCX >

Achtereenvolgens op deze pagina alle colleges bekijken:

Klik hier voor de startpagina van taalkunde.com.